BM'den İran'a Şok! Yaptırımlar Devam mı Edecek?
Dünya

BM'den İran'a Şok! Yaptırımlar Devam mı Edecek?


27 September 20255 dk okuma7 görüntülenmeSon güncelleme: 27 September 2025

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nde, İran'ın nükleer programına ilişkin yaptırımların ertelenmesini öngören taslak karar reddedildi. Bu karar, 28 Eylül'de yürürlüğe girmesi planlanan 2015 Ortak Kapsamlı Eylem Planı'nın (JCPOA) geleceği hakkında soru işaretleri yaratıyor. Peki, bu veto ne anlama geliyor? İran'ı bekleyen süreç nasıl işleyecek?

Yaptırım Tasarısı Neden Reddedildi?

Taslak karar, İran'ın nükleer programına ilişkin 2015 Ortak Kapsamlı Eylem Planı'nı (JCPOA) 18 Nisan 2026'ya kadar uzatmayı amaçlıyordu. Ancak, Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerinden birinin vetosuyla karşılaştı. Bu veto, tasarının kabul edilmesini engelledi. Bu kararın arkasında yatan nedenler henüz tam olarak açıklanmamış olsa da, uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı. ABD ve Avrupa ülkelerinin tutumu bu kararda etkili oldu.

Ortak Kapsamlı Eylem Planı'nın Geleceği Ne Olacak?

JCPOA, İran'ın nükleer programının uluslararası denetim altında tutulmasını ve buna karşılık olarak İran'a uygulanan bazı yaptırımların kaldırılmasını öngören bir anlaşmadır. Ancak, ABD'nin 2018'de anlaşmadan çekilmesi ve İran'a yeniden yaptırımlar uygulamaya başlamasıyla birlikte anlaşmanın geleceği belirsizliğe girdi.

  • ABD'nin anlaşmadan çekilmesi
  • İran'a yeniden yaptırımlar uygulanması
  • Anlaşmanın geleceği hakkında belirsizlik

Bu son veto kararı, JCPOA'nın tamamen sona ermesi riskini artırıyor. İran'ın nükleer faaliyetlerine devam etmesi durumunda, bölgede gerginliğin tırmanması ve yeni bir çatışma olasılığı da göz ardı edilmemeli. Uluslararası toplum, bu konuda daha fazla çaba göstermeli ve diplomatik çözüm yolları aramalıdır.

Uluslararası İlişkilerde Yeni Bir Dönem mi?

BM Güvenlik Konseyi'ndeki bu veto kararı, uluslararası ilişkilerde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Büyük güçler arasındaki rekabetin artması, çok taraflı anlaşmaların zayıflaması ve bölgesel çatışmaların artması gibi riskler söz konusu. Uluslararası toplumun, bu riskleri bertaraf etmek için daha fazla işbirliği yapması ve ortak çözümler üretmesi gerekiyor. Aksi takdirde, dünya daha istikrarsız ve güvensiz bir yer haline gelebilir. Bu durum, özellikle Orta Doğu gibi hassas bölgelerde daha da büyük sorunlara yol açabilir. Diplomasi ve diyalog, bu tür krizlerin çözümünde her zaman öncelikli yol olmalıdır.

BM Güvenlik Konseyi'ndeki bu karar, İran'la ilgili uluslararası ilişkilerde önemli bir dönüm noktasıdır. Yaptırımların devam etmesi, bölgedeki gerginliği artırabilir ve nükleer program konusunda yeni adımlar atılmasına neden olabilir. Uluslararası toplumun bu durumu yakından takip etmesi ve diplomatik çözümler için çaba göstermesi büyük önem taşımaktadır.