F-35 Krizi: Erdoğan - Trump Görüşmesinde Neler Olacak?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 25 Eylül'de ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray'da gerçekleştireceği kritik görüşmenin ana gündem maddelerinden biri, Türkiye ile ABD arasında gerginliğe neden olan F-35 savaş uçakları konusu olacak. Bu görüşme, iki ülke arasındaki ilişkilerin geleceği açısından büyük önem taşıyor.

F-35 Savaş Uçakları Neden Bu Kadar Önemli?

F-35 savaş uçakları, 5. nesil olarak kabul edilen, yüksek teknolojiye sahip, çok amaçlı savaş uçaklarıdır. Radara yakalanma olasılığı düşük (stealth) özelliklere sahip olmaları, gelişmiş sensörleri ve ağ merkezli harp yetenekleri ile modern savaş alanlarında büyük avantaj sağlamaktadır. Bu uçaklar, hava-hava, hava-yer ve istihbarat görevlerini başarıyla yerine getirebilmektedir. Türkiye, F-35 programına ortak ülkelerden biri olarak önemli bir yatırım yapmış ve bu uçaklardan 100 adet sipariş vermiştir. Ancak, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemleri alması, ABD'nin F-35 programından Türkiye'yi çıkarma kararına yol açmıştır. Bu durum, iki ülke arasında ciddi bir krize neden olmuştur.

Hangi Ülkelerde F-35 Var?

F-35 savaş uçakları, ABD başta olmak üzere, program ortağı olan birçok ülkede aktif olarak kullanılmaktadır. Bu ülkeler arasında Avustralya, İngiltere, İtalya, Hollanda, Kanada, Norveç, Danimarka ve İsrail bulunmaktadır. Ayrıca, Japonya, Güney Kore ve Belçika gibi ülkeler de F-35 siparişi vermişlerdir. F-35 programı, Lockheed Martin tarafından yürütülmekte olup, birçok ülkenin savunma sanayiine önemli katkılar sağlamaktadır.

Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması, Türk savunma sanayiini de olumsuz etkilemiştir. Türk şirketleri, F-35 uçaklarının üretiminde önemli roller üstlenmiş ve bu projeden önemli gelir elde etmekteydi. Programdan çıkarılma kararı, bu şirketlerin gelir kaybına ve teknolojik gelişimlerinin yavaşlamasına neden olmuştur.

Erdoğan-Trump görüşmesi, F-35 krizi ve S-400 alımı gibi konuların çözümü için önemli bir fırsat sunmaktadır. İki liderin yapacağı görüşmede, karşılıklı anlayış ve diplomatik çözümler aranması beklenmektedir. Türkiye'nin F-35 programına geri dönmesi, iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden rayına oturmasına yardımcı olabilir. Ancak, bu konuda bir uzlaşı sağlanamaması durumunda, Türkiye-ABD ilişkilerinde daha da derinleşen sorunlar yaşanabilir.

Sonuç olarak, Erdoğan ve Trump arasındaki bu kritik görüşme, sadece F-35 savaş uçaklarının geleceğini değil, aynı zamanda Türkiye ve ABD arasındaki stratejik ortaklığın geleceğini de belirleyecektir. Tarafların yapıcı bir diyalog kurarak ortak çıkarlar doğrultusunda hareket etmesi, bölgedeki istikrar ve güvenliğin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır.