Türkiye'nin önemli üretim merkezlerinden Adana'da, turfanda soğan hasadı başladı ancak fiyatlar üreticinin beklediği gibi gitmiyor. Geçtiğimiz yıl yüksek fiyatlarla gündeme gelen soğan, bu yıl tarlada 7-8 TL'ye kadar gerileyerek çiftçiyi zor durumda bıraktı. Peki, bu düşüşün sebebi ne ve üretici ne yapmalı?
Soğan Fiyatları Neden Düştü?
Soğan fiyatlarındaki düşüşün temel nedeni, Mısır'dan yapılan ucuz soğan ihracatı olarak gösteriliyor. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan'ın açıklamalarına göre, birçok Avrupa ülkesi Türkiye'den soğan talep ediyor ancak fiyatlar Mısır'la rekabet edemiyor:
- "Rusya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesi soğan istiyor ama fiyatlar burada olduğu gibi 7-8 lira. İstek var ama fiyat yok."
- "Mısır'dan soğan diğer ülkelere gidiyor ve onların fiyatı çok düşük. Bizim o fiyatlara soğanı satmamız mümkün değil."
Ayrıca, geçen yıl yaşanan kuraklık ve sıcak hava nedeniyle rekolte düşüklüğü yaşanırken, bu yıl hava koşulları verimi artırdı. Bu durum da arz fazlasına yol açarak fiyatların düşmesine katkıda bulundu.
Çiftçi Ne Durumda? Maliyetler Kurtarıyor mu?
Düşen fiyatlar, Adanalı çiftçileri kara kara düşündürüyor. Mehmet Akın Doğan, soğan üretim maliyetlerinin yüksekliğine dikkat çekerek, çiftçinin para kazanamadığını vurguluyor:
- "Soğanlar tarlada 3 boyuta ayrılıyor ve fiyatlar şu anda 7-8 liraya kadar geriledi. Soğanın hasat edilip çuvallanıp kamyona yüklenmesinin kilograma maliyeti 3 ile 3 buçuk lira."
- "Şu anda 8 liradan soğanı satan çiftçinin 4 buçuk ile 5 lira arasında para eline geçiyor. Soğanın 1 dönüme maliyeti ise 30-35 bin lira arasında değişiyor. Ancak bu fiyatlar ile çiftçinin para kazanması mümkün değil."
Bu durum, çiftçinin gelecek sezonlarda soğan ekiminden vazgeçmesine ve farklı ürünlere yönelmesine neden olabilir. Bu da uzun vadede soğan arzında sıkıntı yaşanmasına yol açabilir.
Çözüm Ne Olmalı?
Soğan üreticilerinin yaşadığı bu sıkıntıların çözümü için çeşitli öneriler bulunuyor. Öncelikle, ihracatın artırılması ve Mısır'la rekabet edebilecek fiyat politikaları oluşturulması gerekiyor. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın analiz süreçlerini hızlandırması ve ihracatın önündeki engelleri kaldırması büyük önem taşıyor. Zincir marketlerin piyasa dengesini bozmasının önüne geçilmesi de üreticinin korunması açısından kritik bir adım olacaktır.
Adana'da yaşanan bu soğan krizi, tarım sektöründe yaşanan sorunların sadece bir örneği. Üreticinin desteklenmesi, ihracatın artırılması ve piyasa dengesinin sağlanması, sürdürülebilir bir tarım için hayati önem taşıyor. Aksi takdirde, tüketiciler kısa vadede ucuz soğan yese de, uzun vadede bu durumun olumsuz sonuçlarıyla karşı karşıya kalabilir.
