Çin'den ABD'ye Şok Suçlama: Cenevre Anlaşması İhlal Mi Edildi?
Gündem

Çin'den ABD'ye Şok Suçlama: Cenevre Anlaşması İhlal Mi Edildi?


02 June 20255 dk okuma9 görüntülenmeSon güncelleme: 04 June 2025

Çin Ticaret Bakanlığı, ABD'yi Cenevre anlaşmasını ihlal etmekle suçlayarak, iki ülke arasındaki gerilimi tırmandırdı. Bakanlık, Washington'ın yapay zeka çiplerine ihracat kontrolü getirmesi, çip tasarımında kullanılan yazılımların Çin'e satışını durdurması ve bazı Çinli öğrencilerin vizelerini iptal etme kararının, iki ülke liderinin 17 Ocak'ta yaptığı telefon görüşmesindeki mutabakatı da ihlal ettiğini savundu. Peki, bu suçlamaların ardında yatan sebepler neler ve bu durum küresel ticareti nasıl etkileyecek?

Çin'in Sert Tepkisi: ABD'nin Adımları Kabul Edilemez

Çin Ticaret Bakanlığı'nın açıklamasına göre, ABD'nin aldığı bu tedbirler Çin'in meşru haklarına ve çıkarlarına zarar veriyor. Açıklamada, "ABD, tek taraflı ve sürekli olarak yeni ekonomik ve ticari sürtüşmeleri tahrik ediyor, ikili ilişkilerdeki belirsizliği ve istikrarsızlığı şiddetlendiriyor," ifadesi kullanıldı. Bu sert tepki, iki ülke arasındaki ticaret savaşlarının yeni bir boyut kazandığını gösteriyor.

Bakanlık, ABD'nin Çin'i haksız bir şekilde Cenevre'deki görüşmelerde varılan uzlaşmaya aykırı hareket etmekle suçladığını, oysa Çin'in uzlaşmaya uygun olarak tarifeleri düşürdüğünü ve tarife dışı engelleri kaldırdığını vurguladı. Washington yönetimine hatasından dönme ve uzlaşmayı sürdürme çağrısı yapıldı. Açıklamada ayrıca, "Eğer ABD tarafı yanlış yolda ilerlemeyi ve Çin'in çıkarlarına zarar vermeyi sürdürürse Çin kendi meşru haklarını ve çıkarlarını korumak üzere kararlı zorlayıcı tedbirler alacaktır," uyarısına yer verildi.

Ticaret Savaşlarının Tarihçesi: Neler Yaşandı?

ABD ile Çin arasındaki tarife restleşmesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın 2 Nisan'da aralarında Çin'in de olduğu ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri açıklamasıyla başlamıştı. Çin'in karşılık vermesiyle iki ülke arasında başlayan tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin'e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145'e kadar çıkartmış, Çin de ABD'ye yüzde 125 gümrük tarifesi getirmişti.

Tırmanan ticari gerilim sonrasında ABD'li ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs'ta tarife müzakereleri için İsviçre'nin Cenevre kentinde bir araya gelmiş ve karşılıklı gümrük vergilerini 90 gün boyunca düşürme kararı almıştı. Görüşmelerin ardından 14 Mayıs itibarıyla ABD'nin, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisini 90 gün için yüzde 145'ten yüzde 30'a, Çin'in de ABD mallarına uyguladığı vergiyi yüzde 125'ten yüzde 10'a düşürmesi kararlaştırılmıştı.

Gelecek Ne Getirecek?

Çin'in bu suçlamaları, ABD ile arasındaki ticaret ilişkilerinin geleceği hakkında ciddi soru işaretleri yaratıyor. İki ülke arasındaki gerilimin tırmanması, küresel ticaret üzerinde de olumsuz etkiler yaratabilir. Özellikle teknoloji sektöründe yaşanan bu gelişmeler, dünya ekonomisi için belirsizlikleri artırıyor.

Peki, önümüzdeki günlerde neler olacak? ABD'nin bu suçlamalara nasıl bir yanıt vereceği ve Çin'in alacağı olası karşı tedbirler, küresel piyasaların yakından takip ettiği konular arasında yer alıyor. İki ülke arasındaki bu gerilim, sadece ekonomik değil, aynı zamanda siyasi ve stratejik sonuçlar da doğurabilir.